Nhật Bản không chỉ là một trong những thị trường tiêu thụ cà phê lớn nhất châu Á mà còn là nơi đòi hỏi khắt khe về chất lượng, xuất xứ và tính minh bạch trong chuỗi cung ứng. Với định hướng phát triển bền vững và tiêu chuẩn xuất khẩu ngày càng cao, đây là thị trường mà cà phê Việt cần tiếp cận bằng chiến lược bài bản.
Cà phê trong đời sống người Nhật
Người Nhật tiêu thụ khoảng 450.000 tấn cà phê mỗi năm, chủ yếu ở dạng cà phê pha phin, rang xay đóng gói và cà phê hòa tan. Với văn hóa tiêu dùng đề cao sự chỉn chu, ổn định và minh bạch, cà phê không chỉ là thức uống – mà còn là biểu tượng của nhịp sống hiện đại, tinh tế và đầy tính cá nhân.
Thói quen uống cà phê của người Nhật thường gắn với không gian yên tĩnh, chất lượng ổn định và hậu vị nhẹ nhàng. Điều đó lý giải vì sao các dòng cà phê có độ acid thanh, ít đắng và hậu vị sạch được ưa chuộng, đặc biệt là Arabica sơ chế ướt hoặc Robusta chế biến bán tự nhiên (honey).
Yêu cầu kỹ thuật và rào cản kỹ thuật
Thị trường Nhật đặt ra những tiêu chuẩn rất cao trong việc nhập khẩu cà phê:
- Yêu cầu truy xuất nguồn gốc đầy đủ từ vùng trồng, quy trình sơ chế đến lô hàng.
- Chứng nhận an toàn thực phẩm, không tồn dư thuốc bảo vệ thực vật hoặc vi sinh vượt ngưỡng.
- Hương vị phải ổn định theo từng batch, đặc biệt nếu theo hợp đồng OEM dài hạn.
- Bao bì và nhãn mác cần tối giản nhưng tinh tế, mang dấu ấn văn hóa bản địa.
Đồng thời, hệ thống kiểm dịch và kiểm tra chất lượng của Nhật thường nghiêm ngặt hơn các nước châu Âu, đòi hỏi doanh nghiệp xuất khẩu phải chuẩn bị kỹ lưỡng về hồ sơ và quy trình nội bộ.
Lợi thế của cà phê Việt Nam
Việt Nam sở hữu vùng nguyên liệu rộng lớn, đa dạng về giống và phương pháp chế biến. Các vùng như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Gia Lai, Sơn La đang cung cấp cà phê nhân chất lượng tốt, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu với độ ẩm thấp, ít tạp chất và tỷ lệ sàng cao.
Việc đầu tư vào các dòng Robusta honey hoặc Arabica washed đang giúp cà phê Việt tiệm cận với gu tiêu dùng Nhật – đặc biệt là phân khúc cà phê pha máy và cà phê đặc sản.
Thêm vào đó, khả năng linh hoạt trong OEM – từ chọn blend, quy cách rang đến đóng gói – là điểm mạnh của các doanh nghiệp Việt khi làm việc với các đối tác Nhật.
Hướng tiếp cận bền vững
Để chinh phục thị trường Nhật, các doanh nghiệp Việt cần:
- Chuẩn hóa toàn bộ hồ sơ kỹ thuật: độ ẩm, tạp chất, vi sinh, truy xuất vùng trồng.
- Đầu tư vào hệ thống truy xuất minh bạch, tích hợp QR code từ farm đến container.
- Linh hoạt trong hợp tác OEM, tùy chỉnh hương vị và thiết kế bao bì riêng.
- Duy trì mối quan hệ dài hạn với đối tác, thể hiện sự nhất quán và đáng tin cậy.
Thị trường Nhật không dành cho những ai tìm kiếm cơ hội ngắn hạn. Nhưng nếu kiên trì và đầu tư đúng hướng, đây sẽ là một thị trường có biên lợi nhuận ổn định, tiềm năng mở rộng lớn và là điểm nhấn chiến lược trong bản đồ xuất khẩu cà phê Việt Nam.
